Skip to content
Home » Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) үшінші нышан-белгісі: Құрбандық.

Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) үшінші нышан-белгісі: Құрбандық.

  • by

Алдындағы нышан-белгілерде оқығанымыздай, ұлы пайғамбар Ыбырайымға (ғ.с.) Алла Тағала ұл беруге уәде етті және Ол Өз уәдесін орындады. Тауратта Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) екі ұлы болғаны жазылған. Жаратылыстың басталуы 16-тарауда Ыбырайымның Ажар есімді әйелінен Ысмағұл атты ұлы дүниеге келгені айтылса, 21-тарауда оның Сара есімді әйелінен, он төрт жылдан кейін, Ысқақ деген тағы бір ұлы туғаны баяндалады.

Алайда бұл жағдай Ыбырайымның екі әйелі арасында келіспеушілікке себеп болып, ақырында пайғамбар Ажар мен Ысмағұлды үйінен шығарып жіберуге мәжбүр болды. Бұл оқиғаның қалай өрбігені және Жаратқан Иенің Ажар мен Ысмағұлға берген батасы жайлы мына жерден оқи аласыз.

Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) құрбандығы – Құрбан айттың бастауы

Үйінде бір ғана ұлы қалғанда, Ыбырайым пайғамбар (ғ.с.) үлкен сынаққа тап болды – және сол сынақ бізге тура жолды меңзейді. Бұл оқиға Таурат пен Құранда баяндалған. Құрбан айт мейрамы дәл осы құрбандық оқиғасына негізделіп тойланады. Бірақ бұл – жай ғана тарихи оқиға емес. Оның астарында терең мағына жатыр. Киелі жазбаларда бұл оқиға Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) сенімі сыналған сәт ретінде суреттеледі. Бірақ бұл – тек бір жағы ғана. Бұл оқиғада бізге арналған нышан-белгі жатыр: Жаратқан Иенің бізге деген сүйіспеншілігі көрінеді.

«Жаратқан Ие қажетіңді береді» деген сөздің мағынасы

Ыбырайым пайғамбар (ғ.с.) ұлын құрбандыққа шалуға апарған жерге қандай ат қойғанына назар аударайық. Жаратылыстың басталуы 22:13–14 аяттарында былай делінеді:

«Ыбырайым төңірегіне көз тастағанда, қалың бұтаның ішінде мүйізінен шырмалып қалған қошқарды көрді. Ол барып, қошқарды әкеліп, ұлының орнына құрбандыққа шалып, өртеп жіберді. Осы жерге Ыбырайым “Жаратқан Ие қажетіңді береді” деген ат қойды. Сондықтан да күні бүгінге дейін жұрт: “Жаратқан Ие қажетіңді өз тауында береді” — дейді.»

Жаратылыстың басталуы 22:13-14

Мұндағы “береді” деген сөзге назар аударайық. Бұл – келер шақ. Егер бұл қошқар туралы болса, “берді” деп өткен шақпен айтатын еді. Себебі сол кезде қошқар құрбандыққа шалынып қойылған еді. Бірақ Ыбырайым да, кейінірек Мұса пайғамбар (ғ.с.) та осы сөзді келер шақта келтіреді: “Жаратқан Ие қажетіңді береді.” Яғни бұл сөз болашақтағы басқа бір құрбандыққа меңзеп тұр.

Бұл кімге меңзеліп тұр?

Енді Алла Тағаланың Ыбырайымға берген бұйрығына қарайық. Жаратылыстың басталуы 22:2 аятында былай делінеді:

«Құдай: “Сен өзіңнің жақсы көретін жалғыз ұлың Ысқақты ертіп алып, Мория жеріне бар. Оны сол жерде Мен саған көрсететін тауға апарып, құрбандыққа шалып, өртеп жібер!” — деп бұйырды.»

Жаратылыстың басталуы 22:2

Бәрі Мория жерінде орын алды. Ыбырайымның заманында (б.з.д. 2000 жылдары) бұл жер бос далалық еді. Бірақ 1000 жылдан кейін Дәуіт пайғамбар дәл осы жерге Иерусалим қаласын салып, оның ұлы Сүлеймен сол жерде Жаратқан Иеге арналған ғибадатхана тұрғызды. 2 Шежірелер 3:1-де бұл жайлы былай делінеді:

«Сүлеймен Иерусалимдегі Мория төбесінде Жаратқан Иенің киелі үйінің құрылысын бастады. Бұл бұрын ебустік Орнанның астық бастыратын қырманы болған жер еді. Дәуітке Жаратқан Ие дәл сол жерде аян берген болатын.»

Шежірелердің екінші кітабы, 3:1

Яғни Мория тауы алғашында бос тау болса, кейінірек дәл сол жерде Иерусалим мен ғибадатхана тұрғызылды. Бұл жер күні бүгінге дейін яһудилер үшін киелі саналады.

Мория тауын таңдаған Ыбырайым емес, Жаратқан Иенің Өзі. Құранда, Жын сүресі 72:18 аятта былай делінеді:

«Расында, мешіттер Аллаға тән. Ендеше, Алламен бірге ешкімді шақырмаңдар.»

Джин 72:18

Яғни құлшылық орнын таңдау – Алланың еркімен болады. Ал енді сұрақ туады: Жаратқан Ие Мория тауын не үшін таңдады?

Мәрейім ұлы Ғайса Мәсіх (ғ.с.)

Біз бұл бөлімнен Мәриям ұлы Ғайса Мәсіх (ғ.с.) пен Інжіл арасындағы тікелей байланысты көреміз. Ғайса Мәсіхтің (ғ.с.) есімдерінің бірі – «Мәсіх» немесе «Христос» – көпшілікке белгілі. Алайда оның тағы бір аса маңызды, бірақ аз танымал есімі бар. Бұл есім Жохан жазған Ізгі хабарда, Шомылдырушы Жақияның аузымен былай баяндалады:

«Келесі күні Жақия өзіне қарай келе жатқан Исаны көріп:
— Қараңдар, Мынау — Құдайдың құрбандыққа жіберген Тоқтысы!
Ол адамзаттың күнәсін өз мойнына артып, сол үшін жанын қияды.
Менен кейін Біреу келе жатыр, Оның жолы менен үлкен, өйткені Ол мен тумастан бұрын бар болатын»

Жохан жазған Ізгі хабар 1:29-30

Жақия бұл жерде Ғайса Мәсіхті (ғ.с.) «Құдайдың Тоқтысы» деп атайды – бұл атау оның миссиясын терең ашады.

Құрбандық орны – Мори тауы

Ғайса Мәсіхтің (ғ.с.) өмірінің соңғы сәттерін еске түсіріңіз: Ол Иерусалимде (яғни Мори тауы) тұтқындалып, сотталып, жазаға тартылды. Лұқа жазған Ізгі хабарда:

«Исаның Ғалилеядан екенін білген соң, Пилат оны Иродқа жіберді. Сол кезде Ирод та Иерусалимде еді».

Лұқа жазған Ізгі хабар 23:7

Яғни Ғайса Мәсіхтің (ғ.с.) тұтқындалуы, сотталуы және өлім жазасына кесілуі – барлығы Мори тауында, яғни бұрын Ыбырайым пайғамбар (ғ.с.) ұлын құрбандыққа шалмақ болған сол жерде өтті.

Ыбырайым пайғамбар (ғ.с.) бұл жер туралы не деді?
«Тауда Тәңір қажетіңді береді».
Ол пайғамбар болғандықтан, болашақта сол жерде бір ерекше нәрсенің болатынын білді. Екі мың жыл өткен соң, дәл сол тауда Құдайдың Тоқтысы – Ғайса Мәсіх (ғ.с.) – құрбандыққа шалынды.

Ыбырайым пайғамбарды (ғ.с.) өлімнен құтқарған құрбандық

Бізге мұның қандай қатысы бар? Құран кәрімнің 107-сүресінде Ыбырайым пайғамбар (ғ.с.) туралы:

«Біз оның (ұлын) үлкен құрбандықпен ауыстырдық».

Мұндағы «ауыстырдық» сөзі «құнын өтедік» дегенді білдіреді. Біреудің құны өтелуі – оны тұтқыннан босату деген сөз. Егер Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) ұлының құны өтелген болса, онда ол біреудің тұтқынында болған. Кімнің тұтқынында? Ол – өлімнің тұтқынында еді. Адам атадан бері барлық адамзат – оның ішінде пайғамбарлар да – өлімге душар. Ыбырайым пайғамбардың (ғ.с.) ұлы да солай еді. Бірақ Құдайдың Тоқтысы – құрбандық қошқар – оның орнын басты, сол арқылы ұлы аман қалды. Бұл – құнның төленгенін білдіреді. Барлық пайғамбарлар құрбандық шалып, оны өртеп отырған. Олар Құдайдың жоспарының терең мағынасын білген. Ал егер Ысқақтың құрбандыққа шалынуы болашақтағы Құдайдың Тоқтысы – Иса Мәсіхке (ғ.с.) меңзейтін болса, онда біздің құтқарылуымыз тікелей Онымен байланысты.

Құрбандық: бізге арналған бата

Мори тауында құрбандыққа шалынған тоқты — сіз бен бізге тікелей байланысты терең мағынаға ие. Осы оқиғаның соңында Алла Тағала Ыбырайым пайғамбарға (ғ.с.) былай деді:

«Сенің ұрпағың арқылы жер бетіндегі барлық ұлттарға ақ батам қонатын болады. Себебі сен Менің тілімді алып жүрдің».

Жаратылыстың басталуы 22:18

Егер сіз «жер бетіндегі барлық ұлттардың» бірі болсаңыз (ал сіз соның бірісіз!), онда бұл уәде сізге де арналған. Яғни, Құдайдың өзі сізге бата беремін деп уәде етіп тұр! Бұл таңғаларлық емес пе? Бірақ Ыбырайым пайғамбар (ғ.с.) мен Иса Мәсіхтің (ғ.с.) арасындағы бұл байланыс бізге қалай батамен айналады? Бұл сұраққа жауап беру үшін, алдымен Ыбырайым пайғамбардың өзі «құтқарылғанын» түсінуіміз керек. Оның оқиғасы бізге бір аянды көрсетеді — ал сол аян болмаса, бұл байланыс түсініксіз күйде қалар еді. Сол себепті біз Мұса пайғамбардың (ғ.с.) нышан-белгісіне назар аударамыз. Оған екі нышан-белгі берілген, және солар осы мәселенің анық жауабын көрсетеді. Әзірше мына нәрсеге назар аударайық: жоғарыда келтірілген аятта «ұрпақ» деген сөз жекеше түрде айтылған. Яғни, уәде көптеген ұрпаққа емес, бір ғана ұрпаққа — ер адамға қатысты. Мұнда нақты бір адам жайлы айтылып тұр.

Ал енді Мұса пайғамбардың (ғ.с.) Құтқарылу нышан-белгісі осы жайтты анықтап, жалғасын береді.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *